دلیل دریافت عوارض آزادراهی چیست؟

آزادراه چیست و برای چه ساخته می‌شود؟

به طور کلی اگر بدانیم هدف از پرداخت عوارض آزادراهی خودرو چیست، در پرداخت به‌موقع آن کمتر تعلل می‌کنیم که در این راستا باید تعریف درستی از آزادراه داشته باشیم. آزادراه‌ به مسیری گفته می‌شود که دارای دو خط رفت و برگشت جداگانه است، هیچ تقاطع هم‌سطحی ندارد، دوربرگردان ندارد و معمولا در خارج از شهرها ساخته می‎‌شود. هدف اصلی ساخت آزادراه‌ها، ایجاد امکان عبور و مرور بدون توقف و آزادانه است.

دلیل دریافت عوارض آزادراهی چیست؟

ساخت این مسیرها مشخصا هزینه‌های زیادی در پی دارد که توسط دولت‌ یا بخش راهسازی و… پرداخت می‌شود. اما پس از ساخت و شروع بهره‌برداری، موضوع هزینه های نگهداری و تامین آن پیش می‌آید. به همین دلیل بابت تردد آزادراهی از افراد عوارض دریافت می‌شود. این عوارض مستقیما برای تامین ایمنی، حفظ، نگهداری تعمیر و بهبود زیر ساخت ها هزینه می‌شود. مواردی مانند پایداری شبکه برق چراغ‌های آزادراه، آسفالت، گاردریل و هر آنچه که مربوط به آزادراه است، از طریق همین عوارض حفظ و نگهداری می‌شود.

عوارض الکترونیکی؛ کلید اصلی عبور و مرور بدون توقف

حالا که دلیل دریافت عوارض آزادراهی برایمان واضح شده است، باید ببینیم عوارض خودرو چگونه دریافت می‌شود. برای مدت‌های طولانی، در ابتدا یا انتهای هر آزادراه ایستگاه‌‎های عوارضی ایجاد شده بود و نرخ عوارض به شکل نقد از رانندگان دریافت می‌شد. در این ایستگاه‌ها صف‌های طولانی تشکیل می‌شد و عملا عبور و مرور بدون توقف - به عنوان هدف اصلی ساخت آزادراه - محقق نمی‌شد.

در ادامه و در سال‌های اخیر، بیشتر آزادراه‌ها مجهز به تجهیزات الکترونیکی شده‌اند و دیگر کل فرایند دریافت عوارض آنلاین شده است. در ادامه به چند روش پرداخت عوارض اشاره می‌کنیم.

بهترین راه پرداخت عوارض آزادراهی

بهترین روش‌های پرداخت آنلاین و آفلاین عوارض آزادراهی شامل موارد زیر است:

۱) کد دستوری پرداخت عوارض آزادراهی #۹*۷۲۰*

اگر به اینترنت دسترسی ندارید، می‌توانید با استفاده از هر سیم‌کارتی و شماره‌گیری این کد دستوری، عوارض آزادراهی را استعلام و پرداخت کنید. البته به دلیل محدودیت‌ها و قطع شدن احتمالی کدهای دستوری، در صورت تاخیر در انجام مراحل، این روش ممکن است با دشواری‌هایی همراه باشد. با این‌که این شیوه لزوما بهترین گزینه برای پرداخت عوارض نیست، اما در مواقع اضطراری و نبود اینترنت، می‌تواند راه‌گشا باشد.

۲) برچسب بانک مسکن

یکی دیگر از روش‌های پرداخت آنلاین عوارض آزادراهی، استفاده از برچسب مخصوص بانک مسکن است. برای تهیه این برچسب، می‌توانید به سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض این بانک مراجعه کرده و آن را سفارش دهید تا از طریق پست برایتان ارسال شود. همچنین در نزدیکی بسیاری از ایستگاه‌های عوارضی، باجه‌هایی توسط بانک مسکن راه‌اندازی شده‌اند که امکان دریافت حضوری و فوری برچسب را فراهم می‌کنند.

پس از دریافت برچسب و چسباندنش روی شیشه جلوی خودرو، لازم است آن را با یکی از روش‌های پیشنهادی بانک مسکن شارژ کنید. هنگام عبور از گیت‌های عوارضی، اطلاعات خودرو به‌صورت خودکار خوانده شده و مبلغ عوارض از کیف پول برچسب کسر می‌شود.

۳) استعلام و پرداخت عوارض آزادراهی در آنی‌رو

این سامانه به‌طور رسمی برای مدیریت و پرداخت عوارض آزادراهی طراحی شده است. با اینکه اعلام شده امکان مشاهده جزئیات عوارض آزادراهی در آن وجود دارد، اما طبق اطلاعات فعلی، این قابلیت هنوز فعال نیست. در حال حاضر، شما می‌توانید با وارد کردن شماره پلاک خودرو در سامانه آنی‌رو، نسبت به پرداخت عوارض آزادراهی اقدام کنید.

در صورت عملکرد صحیح سامانه، این امکان نیز وجود دارد که جزئیات تردد در مسیرهای مشمول عوارض را مشاهده کنید. البته برای دسترسی به این اطلاعات، نیاز به بارکد کارت خودرو خواهید داشت. همچنین، در سایت آنی‌رو می‌توانید فهرست نرخ عوارض تمامی آزادراه‌ها از جمله آزادراه تهران و سایر شهرها را مشاهده کنید.

۴) استفاده از سایت‌های واسطه

سایت‌هایی که خدمات مرتبط با استعلام‌های خودرو ارائه می‌کنند معمولا سرویس استعلام و پرداخت عوارض آزادراهی نیز دارند. در این سایت‌ها ابتدا باید ثبت‌نام کرد و با استفاده از شماره پلاک استعلام را انجام داد و در نهایت مبلغ عوارض را تسویه کرد. برای دسترسی به این سایت‌ها، می‌توانید در گوگل جست‌وجو کنید.

۵) استفاده از خودپرداز

استفاده از خودپرداز بدون شک ساده‌ترین یا بهترین روش پرداخت عوارض آزادراهی نیست. با این حال، اگر تمایلی به استفاده از روش‌های سریع‌تر و آنلاین ندارید، خودپرداز می‌تواند به‌عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار گیرد. از جمله محدودیت‌های این روش می‌توان به سختی پیدا کردن دستگاه خودپرداز فعال و لزوم مراجعه به بانکی که این سرویس را ارائه می‌دهد اشاره کرد. مشخصا مهم‌ترین دلیل دریافت عوارض آزادراهی به شکل آنلاین صرفه‌جویی در وقت و انرژی است که با این روش، قطعا نمی‌توان به آن رسید!

مهلت پرداخت عوارض آزادراهی چقدر است؟

مدت‌زمانی که فرصت دارید تا عوارض آزادراهی را پرداخت کنید، ۱۵ روز است. این مدت در ابتدای الکترونیکی‌شدن عوارضی‌ها فقط ۲۴ ساعت بود که در ادامه به ۷ روز و سپس به ۱۵ روز افزایش پیدا کرد.

در صورت عدم پرداخت عوارض در مهلت مقرر، مشمول جریمه خواهید شد. مبالغ جریمه عوارض آزادراهی به شرح زیر است:

• ۸۰ هزار تومان برای سواری، وانت، مینی‌بوس و کامیونت
• ۱۰۰ هزار تومان برای اتوبوس و کامیون ۲ محور
• ۱۸۰ هزار تومان برای کامیون ۳ محور، تریلی و نفت‌کش

علاوه بر جریمه ثابت، مبلغ عوارضی نیز پس از ۱۵ روز به صورت پلکانی افزایش می‌یابد. به این صورت که به ازای هر ماه تأخیر در پرداخت، ۳.۵ درصد به مبلغ اصلی عوارض اضافه می‌شود. برای مثال، اگر عوارض شما ۳۰ هزار تومان باشد، پس از یک ماه تأخیر حدود ۳۱ هزار تومان خواهد شد و این روند ادامه پیدا می‌کند.

حرف پایانی

اصلی‌ترین دلیل دریافت عوارض آزادراهی تامین هزینه‌های مرتبط با حفظ و نگهداری آزادراه است. به همین دلیل برای اینکه بتوانیم از این آزادراه‌ها همیشه استفاده کنیم، بهتر است عوارض را به‌موقع پرداخت کنیم. همان‌طور هم که در این مطلب به آن اشاره کردیم، ساده‌ترین روش‌های پرداخت عوارض، همان روش‌های آنلاین است.