بازار مسکن این روزها با وضعیتی بی سابقه مواجه شده؛ از سویی قیمتهای اعلامی توسط فروشندگان نجومی است و از سویی دیگر حجم معاملات عملا شاهد تغییر چشمگیری نبوده است. رکودی که در یکسال اخیر شدت بیشتری گرفته و به نظر می رسد فضای بیشتری برای رشد قیمت نیز وجود نداشته باشد. مسدود شدن دسترسی اتحادیه ها به سامانه های اطلاعات و داده ها نیز موجب شده حجم معاملات کنونی بازار چندان شفاف نباشد؛ این موضوع در نهایت سبب تصمیم گیری درباره خرید و تحلیل وضعیت فعلی بازار دشوار شود. کیانوش گودرزی رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران سلب دسترسی اتحادیه و نهادهای خصوصی به جزئیات معاملات و همچنین عدم تخصیص تسهیلات کافی توسط دولت به خانه اولی را چالشهای کنونی بازار خواند.
کیانوش گودرزی رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران گفت: رکود در بازار مسکن از زمان شیوع ویروس کرونا آغاز شده و تاکنون نیز ادامه دارد؛ این در حالی است که حوزه مسکن زمانی که دچار رکود می شود برای بازیابی خود و بازگشت به نرخ متعادل نیازمند زمانی حدود یکسال است. پیش از این و در سال های پیش از کرونا تورم بازار مسکن نسبت به حوزه های دیگر بسیار پایین تر بود اما با این حال رشد این بازار را نیز در تمان آن سال ها شاهد بودیم. البته با توجه به کوچک تر شدن سبد معیشت زندگی خانوارها و همچنین محدودیت منابع درآمدی مردم؛ شاهد کاهش قدرت خرید خانوارها در حوزه اقتصاد مسکن هستیم.
گودرزی چرخه فعلی اقتصاد مسکن را بیمار و معیوب خواند و تاکید کرد: از سویی دیگر خانه اولی ها نیز قدرت خرید خانه کوچک حتی ۴۰ متری را ندارند که این موضوع نیز به چالش جدی تبدیل شده است. به طور کلی علاوه بر عدم توان خرید مردم، دولت نیز تسهیلات لازم برای خرید مسکن را تخصیص نمی دهد و به نوعی توان پرداخت آن را نیز ندارد. وام ها و تسهیلات بانکی که اکنون دولت بابت خرید خانه در نظر گرفته ، حتی برای خانه اولیها نیز کفاف تامین مبلغ خرید یک خانه کوچیک به عنوان سرپناه را نمی دهد.
وی افزود: به نظر می آید اگر دولت بخواهد اقدامی در جهت تامین مسکن جوانان انجام دهد، حداقل باید بین ۶۰ تا ۷۰ درصد مبلغ آن را به صورت وام پرداخت کند. از سویی دیگر وام ها نیز با چالش های متعددی از قبیل ناترازی هایی مواجه هستند؛ برای نمونه کارگر با شانزده میلیون تومان از عهده اقساط بلند مدت با سودهای کلان بر نمی آید و مبلغ اقساط بالاتر از توان اقتصادی و درآمد فرد است. در اقتصاد مسکن هنوز نیاز سنجی منسجم و کاملی صورت نگرفته و مشخص نیست وضعیت بازار مسکن به کدام سو قرار است برود. البته به نظر می رسد این رکود همچنان ادامه دار خواهد بود.
گودرزی در توضیح آمار معاملات کنونی و عوامل موثر بر رکود فعلی عرض و تقاضا در بازار مسکن بیان کرد: متاسفانه دسترسی به سامانه های آماری املاک و مستغلات از اتحادیه سلب شده است. پیش از این اتحادیه هر چند ماه یکبار آمار و اطلاعاتی درباره تعداد معاملات را براساس اطلاعات موجود در سامانههای یادشده ارائه می کرد. در همه جای دنیا روند به این شکل است که معمولاً حاکمیت آمار و اطلاعات خود را از بخش خصوصی اخذ می کند اما در کشور ما این موضوع برعکس شده و اتحادیه ها در جریان جزئیات و تعداد معاملات نیستند.
وی در پایان عنوان کرد: در دفاتر املاک و با توجه به نزدیک شدن به ماه های پایانی سال رفت و آمدهایی را برای خرید می بینیم اما مشخص نیست چند درصد از این بازدیدها منجر به قرارداد و معامله خواهد شد. گفتنی است با وجود افزایش قیمت مسکن در مناطق جنوبی تهران، تقاضا برای خرید واحدهای کوچکتر در این مناطق قوت گرفته است.