بازار ارز و طلا در ماه های اخیر با تحولات کم سابقه ای مواجه شده است؛ تحولات هم زمان در عرصه جهانی و داخلی که باعث رشد قابل توجه قیمت ها و ایجاد انتظارات تورمی جدید شده اند. حسن گلمرادی آدینه وند، عضو هیات علمی مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران، در گفت وگو با خبرنگار تیترکوتاه تأکید می کند که ریشه اصلی نوسانات اخیر را باید در تشدید ناامنی های بین المللی، تغییر جهت سرمایه گذاری جهانی به سمت طلا و محدودیت های ساختاری عرضه ارز در داخل جست وجو کرد.
حسن گلمرادی با اشاره به رشد مستمر بهای جهانی طلا در ماه های اخیر گفت: روند افزایشی طلا در بازارهای جهانی نشانه ای روشن از افزایش نااطمینانی اقتصادی و ژئوپلیتیک است. به گفته او، گرچه پس از انتخاب رئیس جمهور جدید آمریکا تصور می شد با حمایت وی از دارایی های دیجیتال، قیمت طلا در مسیر نزولی قرار گیرد، اما تشدید تنش های منطقه ای و جهانی شرایط را تغییر داد و تقاضا برای طلا افزایش یافت.
وی افزود: تبدیل سایر دارایی ها به طلا از سوی بانک های مرکزی، سرمایه گذاران و مؤسسات مالی، رشد قیمت جهانی را تشدید کرد. همین عامل، در کنار افزایش نرخ ارز در داخل کشور، باعث شد قیمت طلا و سکه در بازار داخلی با جهشی دوگانه مواجه شود.
این کارشناس اقتصادی درباره دلایل عبور نرخ دلار از سطوح پیش بینی نشده گفت: بازار ارز تابع متغیرهای بنیادی و انتظارات است و در ماه های اخیر هر دو بخش عرضه و تقاضا دچار اختلال شده اند. به گفته او، تشدید تنش های منطقه ای و جهانی از یک سو عرضه ارز را محدود کرده و از سوی دیگر تقاضا را به شدت افزایش داده است؛ وضعیتی که به ناترازی جدی در بازار و رشد سریع قیمت ها منجر شده است.
گلمرادی تورم داخلی و ناترازی بودجه دولت را نیز از عوامل تشدیدکننده دانست و توضیح داد: رشد تورم هم معلول افزایش نرخ ارز است و هم موجب تقویت انتظارات افزایشی می شود. در کنار آن، کسری بودجه پنهان و آشکار دولت و نیاز به تأمین مالی، امکان مهار نوسانات ارزی را کاهش می دهد.
وی با تأکید بر اینکه افزایش قیمت طلا و سکه مستقیماً تحت تأثیر رشد نرخ ارز و طلا در بازار جهانی است، گفت: هم زمانی این دو عامل، شدت افزایش قیمت ها را در بازار داخلی بیشتر کرده است. تنش های ژئوپلیتیک نیز با افزایش تقاضا برای پناهگاه های امن سرمایه مانند طلا، جذابیت این بازار را نسبت به بازارهای رقیب افزایش داده است.
عضو هیات علمی مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران معتقد است که تا زمانی که تنش های جهانی کاهش نیابد، چشم انداز بازار طلا و ارز همچنان صعودی باقی خواهد ماند. به گفته او، اگر ناترازی ارزی اصلاح نشود و محدودیت های عرضه کنترل نگردد، افزایش قیمت ها - با سرعت متفاوت - ادامه خواهد داشت.
گلمرادی در پاسخ به اینکه چه عواملی می تواند بازار را آرام کند، گفت: کاهش تنش های بین المللی، تقویت رایزنی های منطقه ای، گسترش روابط اقتصادی با کشورهایی که مکمل اقتصاد ایران هستند، جذب سرمایه گذاری خارجی و ایرانیان خارج از کشور و ایجاد ثبات در فضای کسب وکار می تواند نقش مهمی در آرام سازی بازار ارز داشته باشد. همچنین جلوگیری از سفته بازی و خروج سرمایه از کشور از دیگر ضرورت هاست.
وی در پایان درباره تصمیم مردم برای ورود به بازار ارز و طلا اظهار کرد: در شرایط فعلی خرید طلا اقدامی پرریسک است، زیرا با کاهش تنش های جهانی امکان افت قیمت وجود دارد. وی توصیه کرد: افراد باید از اصل تنوع بخشی به دارایی ها پیروی کنند و همه سرمایه خود را در یک بازار قرار ندهند؛ زیرا سود پایدار حاصل از ترکیب دارایی ها کمتر ریسکی و قابل اتکاتر است.