در این مقاله از رسانه تیتر کوتاه، با تمرکز بر صنعت انبارداری و قفسههای فلزی، بررسی میکنیم که مکانیزم ماشه چگونه میتواند به صنعت انبارداری و هزینه های آن آسیب برساند و چطور میتوانید تا حد ممکن از آسیب پیشگیری کنید.
در 29 سپتامبر 2025 شورای اتحادیه اروپا همه محدودیت های هسته ای تعلیق شده را دوباره برقرار کرد. این بازاعمال شامل حوزه های مالی و بانکی و حمل و بیمه می شود و عملا مسیر پرداخت و پوشش بیمه محموله ها را سخت تر می کند. چند هفته بعد ایران پایان پایبندی به توافق ده ساله را اعلام کرد. برای یک مدیر انبار معنای این دو خبر روشن است. زمان تامین طولانی میشود و هزینه های انطباق و مستندسازی بالا می رود و تاثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری از همان روز اول حس می شود.
افزایش ریسک در یک منطقه منجر به افزایش حق بیمه توسط شرکتهای دریایی میشود و در نتیجه، کرایه روزانه کشتیها نیز افزایش مییابد. در ماههای خرداد و تیر، حق بیمه مسیر خلیج فارس از حدود ۰.۲ تا ۰.۳ درصد به حدود ۰.۵ درصد رسید و پس از آن کمی کاهش یافت، اما همچنان بالاتر از میانگینهای پیشین باقی ماند.
این افزایش هزینه به طور مستقیم بر قیمت تمامشده کالا تأثیر میگذارد و به طور غیرمستقیم سطح موجودی ایمن شرکتها را افزایش میدهد. در نتیجه، هزینه خدمات انبارداری و لجستیک داخلی، به ویژه خدمات ارائهشده توسط شرکتهای 3PL، نیز به دلیل طولانیتر شدن دوره سرمایهگذاری و افزایش ریسک پرداخت جریمه دموراژ، افزایش مییابد. به این ترتیب، آنچه تحت عنوان مکانیزم ماشه در انبارداری شناخته میشود، در عمل قابل مشاهده است و تأثیر مستقیم بر هزینهها و مدیریت موجودی دارد.
برای قفسههای راک و ایزیراک و اتصالات پیچومهرهای، دو عامل بیرونی تعیینکننده وجود دارد: قیمت زنجیره فولاد و ریسک حملونقل و بیمه. هر تغییر در قیمت صادراتی بیلت و میلگرد، با کمی تأخیر، به قیمت پروفیل و ورق و سپس به قیمت قفسه انباری منتقل میشود. همزمان، افزایش حق بیمه حمل موجب بالا رفتن قیمت تمامشده ورودیهای فلزی و متعلقات نصب میشود. در چنین شرایطی، خرید مرحلهای با بند تعدیل مبتنی بر شاخص فولاد و اجرای برنامه نصب ماژولار بهترین راهکار برای جلوگیری از توقف پروژههای تجهیز انبار در مواجهه با شوکهای قیمتی است. برای ارجاع به بازار و برنامهریزی دقیق، توصیه میشود گزارشهای قیمتی فولاد و اخبار رسمی مرتبط با بیمه حمل بهعنوان مبنای تصمیمگیری مورد استفاده قرار گیرند تا تأثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری بهصورت پیشدستانه مدیریت شود.
شورای عالی کار در اسفند سال گذشته حداقل دستمزد سال ۱۴۰۴ را حدود ۴۵ درصد افزایش داد. نتیجه این تصمیم روشن است: شیفتهای انبار، اپراتوری لیفتراک و بستهبندی گرانتر میشوند و طرف قراردادهای واگذاری نیز نرخ خود را افزایش میدهند.
راهکار عملی برای مهار این فشار، حرکت به سمت الگوی ترکیبی است؛ بهطوری که هسته عملیات با نیروی ثابت و اوج ارسالها با نیروی منعطف انجام شود. با این روش، فشار مزدی کنترل میشود و تأثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری از کانال نیروی انسانی کاهش مییابد.
طبق گزارشهای رسمی، تورم سالانه در پایان تابستان به حدود ۳۷ درصد رسیده است. حتی اگر نرخ رشد قیمتها نسبت به سال قبل کمی کاهش یافته باشد، اجاره سوله و فضای انبار همچنان روند افزایشی دارد.
در این شرایط، افزایش تراکم مفید با استفاده از قفسههای ماژولار، ارتفاعهای قابل تنظیم و بازطراحی مسیرهای عبور و مرور محتمل است. هدف این است که بدون توسعه متراژ، ظرفیت بیشتری ایجاد شود و تأثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری از مسیر اجاره تا حد ممکن کاهش یابد.
در تابستان1404 گزارش های صنفی از افت چند درصدی تولید فولاد به دلیل محدودیت برق صورت گرفت. چنین نوسانی در عرضه داخلی به معنای زمان تحویل نامطمئن برای پروژه های نوسازی قفسه و تجهیز راهروها است. نتیجه این است که برنامه های بهینه سازی را مرحله بندی کنید و در هر مرحله بند تعدیل بگذارید تا اگر بازار تکان خورد پروژه نخوابد. این هم شکل دیگری از مدیریت تاثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری است.
در عمل، سبد هزینه انبار شامل پنج بخش شاخص است: خرید و حمل و بیمه، تجهیز قفسه و سوله، نیروی انسانی، اجاره و انرژی و ملزومات. مکانیزم ماشه، همه این پنج بخش را بهطور همزمان تحت تأثیر قرار میدهد.
با اجرای این دسته اقدامات، تأثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری از نجومی بودن به شاخصهایی قابل کنترل تبدیل میشود.

پس از بازاعمال محدودیت های اتحادیه اروپا، پرداخت و بیمه و دسترسی به خدمات حمل سخت تر شده است. این یعنی مستندسازی منشأ کالا و مدیریت مسیرهای پرداخت و نگهداری پرونده دیجیتال برای هر سفارش صادراتی باید به روال ثابت انبار تبدیل شود تا در مواجهه با بیمه یا گمرک توقف نخورد. این نکته همان جایی است که تاثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری به زبان فرم و سند ترجمه می شود.
گمرک اعلام کرده است که در نیمه نخست سال 1404 ارزش تجارت خارجی ایران به حدود 54 میلیارد رسیده است و صادرات غیرنفتی نزدیک به 26 میلیارد دلار ثبت شده است. برای انبار یعنی تردد بیشتر محموله و لزوم زمان بندی دقیق ارسال و کنترل موجودی در راه تا خط خروج متوقف نشود. چیدمان حجمی با طبقات قابل تنظیم و تفکیک ناحیه های پیش از اظهار و پس از اظهار و آماده بارگیری، پاسخ عملی همین واقعیت است.
حق ریسک جنگ در اواخر خرداد به سقف نیم درصد رسید و چند روز بعد تا بازه حدود سی و پنج تا چهل و پنج صدم درصد پایین آمد اما هنوز از میانگین های ماه های قبل بالاتر است. این ضرایب را در بودجه صادرات بشناسید. از هزینه پالت تا ساعت بارگیری و زمان توقف وسیله نقلیه. با این نگاه قیمت گذاری صادرات واقعی می شود و تاثیر مکانیزم ماشه بر انبارداری از کانال دموراژ و توقف مهار می گردد.
اجرای این سه گام ساده، فشار ناشی از افزایش هزینه بیمه و حمل را بر برگه هزینه انبار ملایم و قابل کنترل میکند.
مکانیزم ماشه در صنعت انبارداری و قفسههای فلزی، یک عامل بیرونی است که به شکل هزینه، زمان و فضای انبار خود را نشان میدهد. اگر سیاست موجودی پویا را همراه با قراردادهای خرید و حمل با بند تعدیل و چیدمان ماژولاراجرا کنیم، این ضربههای بیرونی به اعداد قابل کنترل و مدیریت تبدیل میشوند.