دلایل پیروزی اسرائیل بر ارتش‌های عربی

 گروه بین الملل تیترکوتاه- فاطمه مقدمی: ۱۵خرداد، سالگرد شروع تقابل نظامی مهمی میان اسرائیل و کشورهای عربی است که به جنگ ۶ روزه معروف شد. این جنگ در سال ۱۹۶۷رخ داد و منجر به کشته شدن ۱۵ تا ۲۵ هزار نفر از نیروهای نظامی ارتش کشورهای عربی شد. این تقابل نظامی غافلگیرانه که اسرائیل با حمایت آمریکا و دیگر کشورها غربی به راه انداخت، نیروی هوایی کشورهای عربی را نابود کرد و محدوده کنترل اسرائیل بر فلسطین اشغالی و اراضی کشورهای عربی را گسترش داد.

جنگ ۶ روزه از نگاه اسرائیل،  پس از مطلع شدن از نقشه هجومی کشورهای عربی به این رژیم آغاز شد که هدف آن، از بین بردن قدرت در حال توسعه و کشورهای عرب، حذف فلسطینی‌های مبارز، مانع شدن از توافقات دفاعی مشترک میان کشورهای عربی، از بین بردن برتری جغرافیایی سوریه و ضربه زدن به هوانوردی مصر، اشغال کرانه باختری رود اردن، نوار غزه، سینا و بلندی های جولان بود.

سال ۱۹۴۸ میلادی فلسطین قبل از اشغال شدن توسط اسرائیل، تابع دو کشور عربی بود، نوار غزه تحت حمایت مصر و کرانه باختری و بیت المقدس نیز تحت حمایت اردن بودند. «سازمان آزادی بخش فلسطین» که در سال ۱۹۶۴تأسیس شده بود، نیروی های خود را از اردوگاه‌های پناهندگان در کشورهای دیگر به ویژه از سوریه، لبنان و اردن جذب کرد تا عملیات‌هایی را علیه اشغالگران انجام دهند. اشغالگران در این برهه با حمایت کشورهای غربی به دنبال گسترش بیشتر استعمار و کنترل بر سرزمین فلسطین بودند.

تاکتیک اسرائیل

پس از آغاز جنگ ۶ روزه و حملات هوایی در ۵ جون سال۱۹۶۷ میلادی  اسرائیل، نیروی زمینی رژیم صهیونیستی پیشروی خود را به سمت شبه جزیره سینا آغاز کرد. پس از آغاز مرحله اول حمله، مصر در اولین ساعات جنگ نتوانست ضربات وارده را تحمل کند و به همین دلیل در روز دوم، مصر وادار به عقب‌نشینی به سوی کانال سوئز شد که در همانجا  مجددا هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفت.

 به گفته «مایکل اورن» مورخ اسرائیلی، اسرائیل با بمب های وزن ۱۸۰ پوندی پایگاه های هوایی مصر را هدف قرار داد. در نتیجه گودالی به عمق ۱.۶ متر و عرض  ۵ متر بر جای گذاشت. در این عملیات ارتش اسرائیل از حدودا ۱۰۰ بمب  برای حمله به پایگاه هوایی در مصر استفاده کرد که پس از نیم ساعت، مصر حدود ۲۰۴ هواپیمای نظامی خود را در نتیجه حملات پی در پی از دست داد. حملات هوایی اسرائیل به کشورهای عربی ادامه یافت تا جایی که جنگنده‌های اسرائیلی حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد تجهیزات نظامی کشورهای عربی را منهدم کردند و فقط حدود ۲ تا ۵ درصد تجهیزات نظامی اسرائیل آسیب دیدند.

دلیل شکست نظامی ارتش های عربی

شکست اعراب از نگاه سازمان آزادیبخش فلسطین، دلایل متعددی داشت که مهمترین آنها عبارتند از:

- استفاده اسرائیل از عنصر غافلگیری 

- برتری نظامی اسرائیل، به ویژه در نیروی هوایی

- ضعف پدافند هوایی در کشورهای عربی

- عدم انسجام در میان ارتش های عربی

هدف اسرائیل شکست دادن ارتش مصر در حومه شرقی صحرای سینا نبود، بلکه هدف اصلی  کنترل کامل آن بود، به همین جهت  در روز  ۵ و ۶جون عملیات هلی‌برد متعددی پشت جبهه ارتش مصری انجام داد که عامل خنثی سازی توپخانه و انفجار انبارهای مهمات، سوخت و... مصر شد.

برخی تحلیلگران عرب معتقدند، شکست اعراب ناشی از عوامل بسیاری بود، از جمله اینکه نیروهای مصری بدون برنامه قبلی و 3 هفته قبل از شروع درگیری وارد صحرای سینا شدند  در حالی که ارتش اشغالگر حداقل از ۲ سال پیش درحال آماده شدن برای جنگ و ترسیم نقشه های پیشروی به صحرای سینا بود.

دلیل سیاسی شکست..

اسرائیل با وجود حمایت امریکا انچنان قدرتی نداشت که نشان می‌داد و اگر میان کشورهای عربی اتحاد و همبستگی لازم وجود میداشت در جنگ 6 روزه اینگونه شکست را متحمل نمی‌شدند.

«دوایت دیوید آیزنهاور» رئیس جمهور اسبق آمریکا، درخصوص طرح حذف «جمال عبدالناصر» رئیس جمهور وقت مصر می‌گوید، عبدالناصر تهدید بزرگی برای پروژه هژمونی آمریکا به حساب می‌آمد، طرح دیوید برای محدود کردن عبدالناصر، محاصره اقتصادی  و حذف جنبش ملی عرب بود.

به گفته «رفعت سید احمد» نویسنده مصری، خاندان آل سعود نیز در این شکست نقش داشت. تلاش های مخفیانه و علنی برای ترور عبدالناصر نشان می دهد، عربستان با وجود امضا دو پیمان همکاری با مصر، چندین بار از طریق کودتا نقشه ترور عبدالناصر را طراحی کرده بود. این توطئه زمانی آشکار شد که پادشاه عربستان به واشنگتن سفر کرد و با «لیندون بینز جانسون» رئیس جمهور وقت آمریکا، «دالس» وزیر خارجه و رئیس سازمان اطلاعات این کشور دیدار کرد و اهداف خود را به صورت کامل با استراتژی تهاجمی آمریکا در منطقه هماهنگ شد.

خسارت‌های جنگ 6 روزه

برآوردها حاکی از آن است که در این جنگ بین ۱۵تا ۲۵ هزار عرب کشته و حدود ۴۵هزار نفر زخمی شدند، در حالی که حدود ۶۵۰ تا ۸۰۰ اسرائیلی کشته و 2 هزار نفر زخمی شدند.

تنها ۶ روز پس از آغاز جنگ، اسرائیل کرانه باختری و نوار غزه، شبه جزیره سینا مصر و بلندی های جولان سوریه را اشغال کرد. بر اساس آمار فلسطین، این پسرفت منجر به آواره شدن حدود ۳۰۰ هزار فلسطینی از کرانه باختری و غزه شد که بیشتر آنها به اردن گریختند.

انتهای پیام/