یکی از مهمترین چالشهای صنعت نمایشگاهی ایران، مشکلات ناشی از تحریمهاست که ورود شرکتهای خارجی و بازدیدکنندگان بینالمللی را دشوار کرده است. در چنین شرایطی، هر تصمیمی که فرآیند برگزاری نمایشگاهها را پیچیدهتر کند، در واقع به تحریمها کمک کرده و به نوعی خودتحریمی محسوب میشود.
تأثیر تصمیمات کوتاهمدت بر حضور خارجیها
در بسیاری از نمایشگاههای بینالمللی، حداقل یک سال قبل از برگزاری، تبلیغات، برنامهریزی و ثبتنام مشارکتکنندگان آغاز میشود. این فاصله زمانی برای هماهنگیهای بینالمللی، اخذ ویزا، حملونقل، رزرو غرفهها و تنظیم برنامههای سفر، ضروری است. اما در ایران، مجوز نمایشگاه هایی که واژه بین المللی را یدک می کشند، گاهی تنها چند ماه پیش از اجرا، صادر و باعث کاهش جدی مشارکتکنندگان خارجی میشود.

چالشهای ایجاد شده توسط این تصمیمات
افزایش هزینه و ریسک حضور خارجیها: شرکتهای بینالمللی نیاز به برنامهریزی بلندمدت دارند، اما با فاصله زمانی کم، امکان حضور در نمایشگاههای ایران را از دست میدهند.
کاهش اعتبار بینالمللی نمایشگاههای ایران: وقتی شرکتهای معتبر خارجی فرصت حضور پیدا نکنند، نمایشگاهها از نظر سطح کیفی افت کرده و تبدیل به رویدادهای محلی میشوند.
عدم امکان بازاریابی و تبلیغات بینالمللی مؤثر: نمایشگاههایی که قرار است محل تبادل تجاری بین ایران و کشورهای دیگر باشند، بدون برنامهریزی مناسب نمیتوانند این نقش را ایفا کنند.
دشواری در صدور ویزا و ورود هیئتهای تجاری: در شرایطی که ورود خارجیها به ایران به دلیل تحریمها دشوار شده، کوتاه بودن فاصله بین مجوز و اجرا، مشکلات را چند برابر میکند.
مقایسه با نمایشگاههای معتبر بینالمللی
در نمایشگاههای مطرح جهانی مانند هانوفر، سئول، دبی و پاریس، فرآیند ثبتنام و برنامهریزی بیش از یک سال قبل از اجرا آغاز میشود. بسیاری از این نمایشگاهها حتی تا دو سال قبل، تاریخ دقیق دوره بعدی خود را مشخص کرده و تقویم نمایشگاهی ثابتی دارند.
برای مثال:
در حالی که در ایران، برخی نمایشگاهها حتی کمتر از شش ماه قبل از اجرا، مجوز میگیرند، این تفاوت نشان میدهد که تصمیمگیریهای داخلی ما، نهتنها تحریمهای خارجی را خنثی نمیکند، بلکه عملاً به محدودیتها دامن میزند و یک خودتحریمی آشکار است.
راهکارهای پیشنهادی
نتیجهگیری
با توجه به شرایط تحریم، اکنون وقت آن رسیده تا ورود سرمایهگذاران و مشارکتکنندگان خارجی را تسهیل کنیم، نه اینکه با تصمیمات غیرکارشناسی، خودمان را بیش از پیش محدود کنیم. کوتاه بودن فاصله زمانی بین صدور مجوز و اجرای نمایشگاه، بیش از آنکه یک مشکل اجرایی باشد، یک بحران استراتژیک است که در صورت اصلاح نشدن، جایگاه نمایشگاههای ایران را در سطح بینالمللی به شدت تضعیف خواهد کرد.