بازگشت قهرمانانه یوز پلنگ آسیایی

حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در مصاحبه ای که چند روز قبل منتشر شد، اظهار کرد: «هنوز سونوگرافی برای «ایران» انجام نشده است چراکه نظر تیم دامپزشکی بر طی کردن روند طبیعی بوده است. بدین جهت به طور قطعی نمی‌دانیم که باردار است یا خیر؟»

وی درباره وجود نشانه‌های بارداری در ویژگی‌های ظاهری «ایران» بیان داشت: «تشخیص بارداری گربه‌سانان از ظاهرشان تا روزهای آخر دشوار است چراکه بدن آن‌ها در طبیعت نیز باید به‌گونه‌ای باشد که تا آخرین روزهای بارداری بتوانند با سرعت حرکت و شکار کنند همچنین جست و خیز داشته باشند.»

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در پایان تاکید کرد: «ما تمهیدات، تمام مسائل مورد نیاز همچنین تجارب کسب شده در سال گذشته را برای زایمان « ایران » به کار می‌گیریم؛ به‌طوری که می‌توان گفت تسهیلات، امکانات و آمادگی لازم فراهم شده است. اگر ایران حامله باشد که احتمال آن وجود دارد، همه چیز آماده است.»

جمعیت یوزهای ایران احتمالا ۳۰ فرد است

این مصاحبه توسط خبرگزاری ایسنا منتشر شده است و در ابتدای آن با استناد به خبرهایی که پیش از این توسط مقامات سازمان محیط زیست ارایه شده، می افزاید: «با احتساب یوزهایی که احتمالا شناسایی نشده‌اند، جمعیت این گونه در ایران زیر ۳۰ فرد برآورد می‌شود».

علم حفاظت از تنوع زیستی و بوم شناسی حفاظت به ما می گوید نجات هیچ گونه ای که در معرض خطر انقراض قرار دارد، بدون داشتن اطلاعات ژنتیکی در مورد افراد حذف شده و موجود در طبیعت، اطلاعات نقاط حضور و عدم حضور و حفظ حداقل آشیان اکولوژیکی آن با توجه به تمامی منابع حداقلی برای زیست آن گونه نه تنها اقدامی ابتر و غیرکارشناسی است بلکه شاید خیلی سریع تر از حالت طبیعی گونه مورد نظر را در ورطه انقراض قرار دهد.

در سال گذشته و بعد از تلف شدن دو توله یوزپلنگ از سه توله یوز «ایران» و در طی روند کمتر از یک ساله نگهداری و تیمار « پیروز » بارها طی گزارش ها و تحلیل های خبری متعدد از سازمان محیط زیست درخواست کرد تا اطلاعات ژنتیکی پیروز، ایران و سایر افراد از گونه یوز که تاکنون تلف شده اند را منتشر کند تا شائبه خویشاوند بودن تمامی افراد زنده از این گونه ارزشمند از بین برود.

غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در تاریخ ۶ اسفند سال گذشته در مصاحبه ای با خبرگزاری رکنا علی رغم اینکه اذعان کرد که «اطلاعات ژنتیکی پدر و مادر پیروز در آینده نزدیک منتشر می شود»، افزود: «جمعیت یوز ایرانی احتمالا وارد "گردنه بطری" شده است».

این ادعای ابدالی در حالی مطرح شد که تاکنون هیچ اظهار نظری در مورد اطلاعات بیولوژیکی و زیستگاهی این گونه برای اطلاعات مراجع علمی و دانشگاه و همچنین افکار عمومی ارایه نشده است.

احتمالا تمامی افراد باقی مانده از جمعیت یوز در ایران خویشاوند هستند

برخی از کارشناسان حفاظت و اساتید حوزه حیات وحش در کشور بر این باورند که تمامی افراد باقی مانده از جمعیت یوز در ایران باهم خویشاوند هستند و این عملا بحث حفاظت از این گونه را به صورت کامل منتفی می کند و ما تنها باید خداحافظی شکوهمندی با تنها باقی ماندگان پرسرعت ترین دونده آسیا داشته باشیم اما برخی دیگر از اساتید علی رغم صحه گذاشتن بر قرابت ژنتیکی افراد حاضر از گونه یوز معتقدند بازهم می توان با تکیه بر تجربیات خارجی کارشناسان خبره خارجی و اختصاص بودجه قابل توجه و احیای برخی از زیستگاه های این گونه در شمال شرق و کویر مرکزی ایران می توان سه ضلع حفاظت از این گونه ارزشمند را در کنار هم قرار داد و برنامه ریزی بلند مدت برای احیای جمعیت این گونه انجام داد اما حفاظت با امکانات فعلی تقریبا بی فایده و بی ثمر است.

در هر صورت به نظر می رسد ادامه دار بودن سیاست غیرشفاف سازمان محیط زیست در قبال یوز ایرانی تنها می تواند به فرضیه ها پیرامون این مساله دامن بزند که مدیران ستادی این دستگاه متولی حیات وحش کشور نه تنها عالم به قرابت ژنتیکی افراد زنده این گونه در کشور هستند بلکه با عدم پاسخگویی و ارایه اطلاعات در این زمینه سعی دارند همچنان حساسیت ها را برای این گونه در اوج نگه دارند و آن خبر مهم را که یوز وارد چرخه بی بازگشت شده است را کتمان کنند.

رسانه ها برای چندمین بار از سازمان حفاظت از محیط زیست درخواست دارند تا تمامی اطلاعات زیستی و اکولوژیکی مربوط به گونه یوز را که جنبه مطالعه موردی و یافته علمی ندارد را در اختیار افکار عمومی و کارشناسان دانشگاهی قرار دهد تا بتوان از آراء سایر صاحب نظران برای حفظ ارزشمندترین و تاثیرگذارترین گونه کشور که عمیق ترین احساسات مردم را در سالهای اخیر برانگیخته است، استفاده شود.