رادیو تیتر | ویژه سیاست و فناوری / ۲۸
پادکست | انقلاب هوش مصنوعی در جنگ های هوایی/ پهپاد ها بهترند یا جنگنده ها؟
عصر خلبانان تکخال، قهرمانان افسانهای آسمان، رو به پایان است. جانشین آنها نه یک انسان، بلکه ارتشی از پهپادهای هوشمند و بههمپیوسته است؛ شبکهای نامرئی که یکپارچه فکر و حمله میکنند.
میدان های نبرد آینده شاهد تقابل دو فناوری پیشرفته و تعیین کننده خواهند بود: پهپادهای بدون سرنشین و جنگنده های با سرنشین. هر یک از این دو با ویژگی ها و قابلیت های منحصربه فرد خود، نقشی کلیدی در تعیین سرنوشت جنگ های مدرن ایفا می کنند. در حالی که پهپادها با هزینه ی پایین، تولید انبوه و قابلیت انجام ماموریت های خطرناک بدون تلفات انسانی، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک عنصر جدایی ناپذیر در ارتش های جهان هستند، جنگنده ها همچنان با سرعت، قدرت مانور و توانایی حمل تسلیحات سنگین، برتری هوایی را در دست دارند.
پادکست صوتی:
ظهور پهپادها: انقلابی در تاکتیک های نبرد
پهپادها، یا پرنده های هدایت پذیر از راه دور، با مزایای قابل توجهی همراه هستند که آن ها را به ابزاری کارآمد در نبردهای امروزی تبدیل کرده است:

هزینه و تولید: پهپادها به مراتب ارزان تر از جنگنده های پیشرفته هستند و می توان آن ها را در تعداد بسیار بیشتری تولید کرد. این ویژگی به کشورها اجازه می دهد تا با سرمایه گذاری کمتر، توان تهاجمی خود را به شکل چشمگیری افزایش دهند.
کاهش تلفات انسانی: یکی از بزرگترین مزایای پهپادها، عدم نیاز به حضور خلبان در میدان نبرد است. این امر خطر تلفات انسانی را به صفر می رساند و به فرماندهان نظامی اجازه می دهد تا با ریسک کمتری، ماموریت های شناسایی و تهاجمی را در عمق خاک دشمن انجام دهند.
پایداری پروازی و شناسایی: پهپادها قادرند برای ساعت های طولانی و حتی روزها در یک منطقه به پرواز درآمده و به جمع آوری اطلاعات، نظارت و شناسایی بپردازند. این قابلیت در جنگ های اطلاعات محور امروزی از اهمیت بالایی برخوردار است.
حمله گروهی: با پیشرفت هوش مصنوعی، امکان هدایت همزمان تعداد زیادی پهپاد و اجرای حملات گروهی فراهم شده است. این تاکتیک می تواند سامانه های پدافندی دشمن را اشباع کرده و قدرت تخریب بالایی را به همراه داشته باشد.
با این حال، پهپادها با محدودیت هایی نیز روبرو هستند. وابستگی به لینک های ارتباطی و آسیب پذیری در برابر جنگ الکترونیک و حملات سایبری، از جمله نقاط ضعف اصلی آن ها به شمار می رود. همچنین، پهپادها در حال حاضر از نظر سرعت، قدرت مانور و توانایی درگیری مستقیم با جنگنده های دشمن، در سطح پایین تری قرار دارند.
جنگنده ها: قدرت و برتری هوایی بی رقیب
جنگنده های با سرنشین، با وجود ظهور پهپادها، همچنان به عنوان ستون فقرات نیروی هوایی بسیاری از کشورها شناخته می شوند. دلایل این امر را می توان در موارد زیر جستجو کرد:

سرعت و قدرت مانور: جنگنده ها از سرعت و شتاب بسیار بالاتری نسبت به پهپادها برخوردارند و می توانند مانورهای پیچیده ای را در نبردهای هوایی نزدیک اجرا کنند. این قابلیت به خلبانان اجازه می دهد تا در شرایط بحرانی، تصمیمات آنی گرفته و از موقعیت های خطرناک بگریزند.
ظرفیت حمل تسلیحات: جنگنده ها قادر به حمل طیف گسترده تری از تسلیحات سنگین، از جمله موشک های هوا به هوا و هوا به سطح، و بمب های هدایت شونده هستند. این ویژگی به آن ها قدرت تهاجمی ویرانگری می بخشد.
تصمیم گیری انسانی: حضور خلبان در کابین جنگنده، امکان تصمیم گیری خلاقانه و تطبیق با شرایط متغیر میدان نبرد را فراهم می کند. هوش و تجربه انسانی عاملی است که هنوز هوش مصنوعی به طور کامل نتوانسته جایگزین آن شود.
برتری هوایی: ماموریت اصلی جنگنده ها، کسب و حفظ برتری هوایی است. آنها با رهگیری و انهدام هواگردهای دشمن، آسمان را برای عملیات نیروهای خودی امن می سازند، وظیفه ای که پهپادها در حال حاضر قادر به انجام آن نیستند.
نقش هوش مصنوعی: آینده ای در هم تنیده

هوش مصنوعی نقشی کلیدی در آینده هر دو پلتفرم ایفا خواهد کرد. در جنگنده ها، هوش مصنوعی می تواند به عنوان یک دستیار هوشمند برای خلبان عمل کرده و با تحلیل داده های سنسورها، شناسایی تهدیدات و پیشنهاد بهترین راهکار، به افزایش کارایی و کاهش بار کاری خلبان کمک کند.
در پهپادها، هوش مصنوعی امکان پرواز و تصمیم گیری مستقل را فراهم می آورد. این پهپادها می توانند بدون نیاز به کنترل مداوم از سوی اپراتور، ماموریت های خود را انجام داده و حتی در محیط هایی که ارتباط با مرکز کنترل قطع شده است، به عملیات ادامه دهند.

به نظر می رسد آینده جنگ های هوایی نه در سلطه کامل پهپادها و نه در تداوم بی چون و چرای جنگنده های سنتی، بلکه در ترکیب و همکاری هوشمندانه این دو نهفته است. پهپادها می توانند به عنوان مکمل جنگنده ها عمل کرده و با انجام ماموریت های شناسایی، جنگ الکترونیک و حملات اولیه، راه را برای ورود جنگنده ها به میدان نبرد هموار سازند.

نظر شما