وضعیت وخیم آموزش و پرورش / آقای وزیر چه می‌کند؟

پرویز امینی،  هیات علمی دانشگاه شاهد در برنامه "شیوه" شبکه چهار سیما که با موضوع «عدالت در آموزش عمومی» پخش شد، اظهار کرد: آموزش و پرورش، فراگیر ترین و اساسی ترین نهاد تامین کننده فرصت های برابر است که اجازه می‌دهد افرادی که از طریق بخت طبیعی مثلا در خانواده‌ای فقیر به دنیا آمده اند؛ با شکوفایی و باالفعل کردن استعدادهای خود از فقر به در آیند و در کسب ارزش‌هایی نظیر احترام و منزلت از موقعیت گذشته خود خارج شود.

وی با بیان اینکه مساله دولتی کردن یا غیر دولتی کردن آموزش و پرورش نیست، افزود: مساله این است که شما موظف‌اید برای اینکه در نظام های اجتماعی عدالت را  پیش ببرید، فرصت‌های برابر ایجاد کنید و آموزش پرورش مهم ترین ظرفیت تامین این فرصت‌های برابر است. وقتی شما نظام آموزش عمومی را به سمت مدارس غیر دولتی ببرید فرصت های برابر را نقض کرده‌اید و نتیجه آن نابرابری‌های ساختاری است.

به گفته امینی سال هفتاد تعداد مدارس غیر انتفاعی  حدود ۲۰۰ مدرسه بود و این  یعنی تنها ۰.۲۵ درصد کل مدارس کشور غیر انتفاعی بوده‌اند.

این هیات علمی دانشگاه شاهد یادآور شد: در دهه شصت فرصت آموزش عمومی و رایگان برای همه وجود داشت. نبود شکاف و نقض فرصت های برابر  امکانی را به طبقات محروم و فقیر داد که توانستند در محیط اجتماعی تحرک اجتماعی بالایی داشته باشند و جایگاه طبقاتی خود را تغییر دهند. اکنون می‌بینیم که بالای ۵۰ درصد پذیرفته شدگان کنکور مثلا در دانشگاه شریف و در رشته های فنی، از دهک دهم هستند که پولدارترین بخش جامعه است. در پزشکی نیز همین است. ما کاری کردیم که نابرابری ساختاری ایجاد شده از دل نقض فرصت های برابر در آموزش و پرورش ایجاد شده است و این یعنی یعنی من که فقیر هستم امکان خروج از فقر را ندارم.

از حقوقی که شب عید پردخت نشد تا حجی که در زمان ثبت نام مدارس انجام شد

وی ادامه داد: آموزش و پرورش ما زمانی می‌تواند عهده دار هدایت و متکفل تامین عدالت باشد که اولویت حکمرانی کشور شده باشد، در حالی که دهه ها است آموزش و پرورش دیگر اولویت نیست. آموزش و پرورش ساده ترین کارها را انجام نمی‌دهد؛ مثلا در ۲۹ اسفند حقوق فرهنگیان پرداخت نمی‌شود. در انتخاب وزرای آموزش و پرورش بی‌توجهی وجود دارد. وزیر کنونی هم درست در وسط ثبت نام مدارس به حج تشریف بردند. این‌ها اشکال و ایراد است. وزیر سابق زمانی که ۲۹  اسفند حقوق فرهنگیان پرداخت نشد در تلویزیون عذرخواهی می‌کند و می گوید "من می‌روم بانک مرکزی و می‌ایستم تا حقوق ها پرداخت شود». این ساده‌ترین گفتارها و منطق ها است. مساله اصلی ما این است که آموزش  و پرورش اصلا اولویت کشور و حکمرانی ما نیست در حالی که بار اصلی هدایت و عدالت در درجه اول بر روی آموزش و پرورش است.

امینی با بیان اینکه ما آموزش و پرورش را رها کرده و از آن غفلت کرده‌ایم، توضیح داد: در بخش "مشارکت‌ها" در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آمده است که گسترش و تقویت مدارس غیر دولتی از طریق تغییر قوانین و مقررات انجام شود. چرا سیاست گذاری ما به این نقطه رسیده است؟. وضعیت آموزش و پرورش ما غیر قابل قبول است و  وجود این بند در سند تحول وع موجود را تشدید می‌کند.

این هیات علمی دانشگاه شاهد معتقد است که ادبیات سند تحول بنیادین سیاست گذارانه نیست.

وی توضیح داد: ادبیات سند تحول بنیادین ادبیات سیاست گذاری نیست چراکه آن بدنه‌ای که باید این سیاست‌ها را پیش ببرند نظیر فرهنگیان، قدرت ارتباط گیری با ادبیات این سند را ندارند. هر سیاست گذاری باید ۴ نسبت را درست انجام دهد؛ اول آنکه در سطح تئوریک درست پیش رود، دوم آنکه در نسبت با واقعیت ها و امکانات و منابع و محودیت ها سازگار باشد، سوم آنکه زمینه ورود به عرصه اجتماعی و عمومی را داشته باشد تا مشارکت اجتماعی را با خود همراه کند و چهارم آنکه تعیین تکلیف سازمان نهادی را تا نقطه آخر انجام دهد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از این نظر ها آسیب پذیر است.