جنگ تعرفه‌ای مصرف‌کننده چینی را زمین‌گیر کرد

• افت بازارهای آسیا در پی کاهش مصرف داخلی چین

عملکرد ضعیف بازارهای آسیایی امروز، به‌ویژه پس از انتشار آمار ناامیدکننده فروش خرده‌فروشی چین، بار دیگر بر شکنندگی روند گذر این کشور از اقتصاد صادرات‌محور به تقاضامحور تأکید کرد. ضعف مصرف داخلی در چین در شرایطی ادامه دارد که واشنگتن با اعمال فشارهای تعرفه‌ای، تلاش دارد پکن را به خرید بیشتر وادارد.

در ایالات متحده، میانگین تعرفه واردات به بالاترین سطح از دهه ۱۹۳۰ رسیده و فشار مالی آن معادل ۱.۲ درصد GDP است. دونالد ترامپ امیدوار است بخشی از هزینه بسته مالیاتی عظیمی را از محل این تعرفه‌ها جبران کند؛ بسته‌ای که ممکن است طی دهه آینده تا ۵ تریلیون دلار به بدهی ملی آمریکا بیفزاید.

هم‌زمان، بازارها نسبت به کاهش رتبه اعتباری آمریکا واکنش منفی نشان داده‌اند؛ شاخص‌های آتی وال‌استریت افت کرده و نرخ بازده اوراق قرضه افزایش یافته است. در اروپا اما پیروزی میانه‌روها در انتخابات اخیر اندکی فضا را آرام کرده است.

• تعرفه‌ها آمریکا را به لبه پرتگاه اقتصادی کشاندند

همزمان با افت فروش خرده‌فروشی در چین و نگرانی از بی‌ثباتی سیاست‌های مالی آمریکا، شاخص‌های سهام آسیایی روز دوشنبه روندی کاهشی داشتند. معاملات آتی S&P 500 و نزدک نیز به ترتیب ۱ و ۱.۳ درصد افت کردند؛ در حالی که بازده اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داری آمریکا به ۴.۵۱ درصد رسید.

کاهش رتبه اعتباری آمریکا توسط مؤسسه مودیز و هشدار وزیر خزانه‌داری درباره اعمال تعرفه‌های حداکثری، فضای بازارها را متشنج کرده است. کارشناسان نسبت به تأثیر سیاست‌های تعرفه‌ای و بدهی ۳۶ تریلیون دلاری آمریکا بر رشد اقتصادی هشدار داده‌اند.

در اروپا، ثبات نسبی در معاملات و امیدواری به پیروزی میانه‌روها در انتخابات، فشار روانی بازار را تا حدی کاهش داده است. در بازار کالا نیز، طلا روندی صعودی گرفته، در حالی که قیمت نفت به‌دلیل نگرانی از افزایش عرضه، کاهش یافته است.

• جنگ تعرفه‌ای مصرف‌کننده چینی را زمین‌گیر کرد

آمار رسمی نشان می‌دهد تولید صنعتی چین در ماه آوریل ۶.۱ درصد رشد داشته که فراتر از انتظارات بوده، هرچند نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. این عملکرد نشان‌دهنده تأثیر اولیه سیاست‌های حمایتی دولت در مواجهه با فشارهای ناشی از جنگ تجاری با آمریکاست. با این حال، فروش خرده‌فروشی تنها ۵.۱ درصد رشد کرد و از پیش‌بینی‌ها عقب ماند—نشانه‌ای از ضعف مصرف داخلی و تردید خانوارها نسبت به آینده.

کاهش نرخ بیکاری رسمی به ۵.۱ درصد، رشد چشمگیر فروش لوازم خانگی و بازگشت تدریجی سرمایه‌گذاری‌ها، نشانه‌هایی از پایداری نسبی اقتصاد هستند. با این حال، رکود در بخش املاک، ضعف بازار کار غیررسمی و اثرات روانی تعرفه‌ها بر رفتار مصرف‌کننده، چالش‌های مهم باقی مانده‌اند.

در حالی‌که توافق ۹۰ روزه پکن و واشنگتن امیدها را برای کاهش تنش‌ها افزایش داده، اقتصاددانان هشدار می‌دهند که کاهش سیاستی بیشتر برای حفظ رشد، اشتغال و اعتماد ضروری است. مقامات چینی همچنان هدف رشد ۵ درصدی را دنبال می‌کنند.

• بریتانیا به‌دنبال توافق تجاری و دفاعی جدید با اتحادیه اروپا

بریتانیا در آستانه توافقی مهم با اتحادیه اروپا قرار دارد؛ توافقی که می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های جدید در حوزه تجارت و دفاع شود. دولت استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، تلاش دارد با تسهیل صادرات و کاهش تشریفات مرزی، بخشی از فشار اقتصادی پسابرگزیت را کاهش دهد. بازگشت محدود به برنامه دانشجویی اراسموس و گفت‌وگو بر سر حقوق ماهیگیری نیز در دستور کار است.

این تحرکات در سایه تحولات ژئوپلیتیکی نظیر جنگ اوکراین و بی‌ثباتی سیاست‌های آمریکا انجام می‌شود. استارمر امیدوار است با همکاری دفاعی نزدیک‌تر، راه ورود صنایع بریتانیا به برنامه تسلیحاتی ۱۵۰ میلیارد یورویی اروپا را هموار کند.

هرچند منتقدانی چون نایجل فاراژ توافق را «خیانت به برگزیت» می‌خوانند، دولت استدلال می‌کند که منافع اقتصادی و امنیتی این رویکرد برای شهروندان ملموس خواهد بود. تحلیل‌گران می‌گویند تمرکز بر دفاع می‌تواند حساسیت‌ها در حوزه تجاری را کاهش داده و بازسازی روابط لندن–بروکسل را منطقی جلوه دهد.